Historia trampek

Historia powstania trampek (ale nie trampków - jak to niektórzy niepoprawnie odmieniają (-;) sięga zamierzchłych czasów pierwszej połowy XIX wieku. Wtedy to, w roku 1832, niejaki Wait Webster jako pierwszy wprowadził i opatentował gumowe podeszwy. Początkowo, stosowane były głównie w rozgrywkach krykieta i do jazdy bicyklach, która bardzo modna stała się na całym świecie w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Jednak na prawdziwe buty sportowe z gumową podeszwą trzeba było poczekać jeszcze kilkadziesiąt lat - jako pierwsza produkować takowe zaczęła firma Josepha Wiliama Fostera. Ta angielska manufaktura, założona w roku 1890 w Boulton, niedługo później zasłynęła jako słynny Reebok.

Co ciekawe, w języku angielskim nie istnieje słowo które dokładnie określa rodzaj obuwia jakim są trampki. Używana jest nazwa sneakers, która w przeciwieństwie do polskiej nazwy "trampki", oznacza buty sportowe na gumowej podeszwie.

Pochodzenie słowa "sneaker" często przypisuje się Amerykaninowi Henry’emu Nelsonowi McKinneyowi. W 1917 roku po raz pierwszy użył tego terminu, ponieważ gumowa podeszwa sprawiała, że ​​noszący but był niesłyszalny. W każdym razie - słowo to było już w użyciu co najmniej już w 1887 r., kiedy to magazyn Boston Journal  wspomniał na swoich ramach o „sneakersach” jako „nazwie, jaką chłopcy nadają butom do tenisa”. Nazwa „sneakers” pierwotnie odnosiła się do tego, jak ciche są gumowe podeszwy na podłożu, w przeciwieństwie do hałaśliwych, standardowych pantofli z twardej skóry. Ktoś noszący buty na gumowej podeszwie mógłby się cicho skradać, podczas gdy ktoś noszący buty na skórzanej podeszewie już nie. No i jeszcze jedna ciekawostka - amerykańsy więźniowie już w XIX wieku używali określenia „sneaks” w odniesieniu do strażników ze względu na noszone przez nich buty na gumowej podeszwie.

Nie były to jednak sensu stricto trampki jakie znamy i lubimy obecnie - pierwsza para prawdziwych trampek wyprodukowana została w roku 1908 po drugiej stronie Oceanu Atlantyckiego. Ich producentem został Marquis M. Converse. Pierwszy model tych butów nosił nazwę All Stars i początkowo przeznaczony był dla koszykarzy. Było to sięgające nad kostkę, lekkie obuwie z grubą, gumową podeszwą i czarnym płóciennym wierzchem. Charakterystycznym elementem i znakiem firmowym była słynna gwiazda na kostce - jest to skądinąd symbol bardzo znany i używany przez firmę Converse po dziś dzień.

Pomimo świetnego pomysłu te pierwsze trampki nie były zbyt lubiane, a może po prostu niezbyt znane wśród ówczesnych koszykarzy. Sytuacja zmieniła się, gdy w roku 1923 do firmy Converse dołączyła wschodząca gwiazda koszykówi, niejaki Charles „Chuck” H. Taylor. Od chwili podpisania kontraktu, po wcześniejszym wprowadzeniu kilku poprawek dotyczących butów, zawodnik rozreklamował ten rodzaj obuwia. Trampki zyskały lawinową popularność zarówno wśród ludzi bezpośrednio związanych z uprawianiem sportu, jak też i zwyczajnych ludzi - bo każdy doceniał wygodę i niewygórowaną cenę butów. Natomiast co do samego Chucka, to jeszcze przez wiele lat był on żywą ikoną obuwia Converse, a model sygnowany jego nazwiskiem produkowany jest do dzisiaj.

Prawdziwy "boom" na obuwie typu trampek nastąpił w latach '40 i '50 XX wieku, kiedy armia amerykańska wprowadziła je do swojego wyposażenia jako buty treningowe. Po zakończeniu służby żołnierze doceniając wygodę nosili je także w cywilu, co oczywiście miało bezpośredni wpływ na zwiększanie popularności i sprzedaży trampek. Mniej więcej w tym samym okresie koszykarze zaczęli farbować trampki w barwy swoich drużyn - idąc za ciosem producenci trampek (czyli przede wszystkim firma Converse) zrezygnowali z klasycznych czerni na rzecz większej różnorodności kolorystycznej. Dzięki temu posunięciu moda na trampki w krótkim czasie objęła cały świat!

W latach '50 i '60, czyli w czasach największego boomu jazzu, rock'n'rolla, rocka i rozwoju młodzieżowych kontrkultur takich jak bitnicy, modsi, czy hipisi, trampki stały się jednym z ulubionych rodzajów obuwia kontestującej i zbuntowanej młodzieży, jednym z synonimów niezależności i nieskrępowanej woli. Trampki były symbolem rewolucyjnych przemian kulturowych i społecznych jakie zaszły w tamtych czasach.

Takie pojmowanie trampka nie zawsze szło w zgodzie z polityka największych producentów. John O'Neil, który nadzorował marketing Converse w latach 1983-1997, w wywiadzie do prasy wypowiadał się w tan sposób:

„Zawsze myśleliśmy o sobie jako o firmie produkującej obuwie sportowe. Chcieliśmy sprzedać porządny but.

Nadmienić należy, że firma Converse próbowała promować swoje trampki jako obuwie do koszykówki aż do roku 2012.

Niezależnie od intencji twórców trampek, powoli traciły one swoje pierwotne znaczenie obuwia sportowego - po prostu powoli wypierane były przez coraz to bardziej zaawansowane technologicznie i przeznaczone do konkretnych rodzajów sportu inne modele obuwia... Jednak nigdy nie straciły swojego znaczenia butów dla mody kontrkulturowej - trampki noszone były i są przez punków, metalowców, ubierane są przez największe gwiazdy sceny rock i pop. W ostatnich czasach zyskały jeszcze większą popularność, min. przez rozwój mody na emo jak i również wśród najbardziej hejterskich hipsterów :)

W Polsce trampki pojawiły się w latach 30. XX w. a ich producentem była firma "Stomil". Nazwa polska wywodzi się od określenia "trampa" czyli łazika, wędrowca, gdyż buty takie noszono podczas wycieczek pieszych.

Przez okres całego PRL-u, obok "relaksów", "czeszek" i innych "pepegów były jednym z najbardziej charakterystycznych butów tamtych czasów.

Jeśli chodzi o kulturę, trampki są ważnym elementem wielu subkultur, takich jak hip-hop, punk, rock, metal czy skateboarding. Symbolizują nie tylko styl, ale także przynależność do określonej grupy społecznej. Oprócz muzyki, niektóre modele trampek stały się wręcz ikoniczne w kinie i telewizji. Wymienić można tytuły takie jak "Forrest Gump", "Kill Bill", "Powrót do przyszłości" a także "Friends", "Stranger Things" czy "Doctor Who"...

Technologia i komfort: Współczesne trampki często wykorzystują zaawansowane technologie, które zapewniają lepszą amortyzację, wsparcie dla stopy i ogólny komfort noszenia. To obuwie to samo zdrowie ;-)

Dzięki ogromnej różnorodności modeli, kolorów i wzorów, trampki umożliwiają wyrażanie osobistego stylu. Wiele marek oferuje również możliwość personalizacji butów. Trampki mogą więc umożliwiać prawdziwą ekspresję Twojej indywidualności!

W odpowiedzi na rosnącą świadomość ekologiczną, niektóre marki produkują trampki z ekologicznych, przyjaznych środowisku naturalnemu materiałów, takich jak organiczna bawełna, recyklingowana guma czy tkaniny z recyklingu.

Gwoli podsumowania napisać można, że z biegiem lat trampki stały się nieodłącznym elementem stylu casual i streetwear. Ich uniwersalność pozwala na łączenie ich z różnorodnymi elementami garderoby, od dżinsów po sukienki. Są po prostu zawsze modne i stylowe!